|
|
KGK çıkışına bağlanacak cihaz (Bilgisayar, yazıcı, fax vs.) sayısı ve gücü, seçilmesi gereken KGK’nın gücünü
belirler. Bu güç görünür güçtür ve birimi kVA ile ifade edilir. Görünür güç,
Görünür güç (VA)= Gerilim(V)*Akım(A)
bağıntısı ile verilir, değeri doğrudan, gerilim/akım RMS değeri ölçen ölçü
cihazlarının ölçtüğü büyüklüklerle saptanır. Ancak elektrik enerjisi tüketen
yüklerde asıl harcanan güç aktif güçtür, birimi Watt’dır ve görünür güç ile
arasında
Aktif güç= Görünür güç* Güç faktörü
bağıntısı geçerlidir. Sonuç olarak ‘bir’ den küçük olan güç faktörü değerleri
KGK’nın kullanılabilir kapasitesini azaltmaktadır. Elektrik enerjisinin ne kadar
verimli kullanıldığının ölçüsü olan güç faktörü değeri genellikle üç fazlı KGK
cihazlarında 0.8, bir fazlı olanlarda ise 0.7’dir. Örnek olarak 10 kVA gücündeki
üç fazlı bir KGK’nın çıkışından max. 8 kW, bir fazlı olanından ise max 7 kW güç
çekebilirsiniz. Bu değerlerin üstünde güç çekecek şekilde çok fazla sayıda
cihazı KGK çıkışına bağladığınızda KGK’nız aşırı akım uyarısı verir ve yükünüz,
çekilen akım değerine bağlı olarak, bir süre sonra By-Pass kaynağına transfer
eder veya KGK’nız kapanır.
Kullanıcı, satın alacağı KGK gücünü belirlerken, KGK üzerinden beslemeyi
düşündüğü yüklerin etiketlerinde yazılı olan tüm VA değerlerini toplamalı veya
akım ve gerilim değerlerinden söz konusu gücü hesaplamalıdır. Ortaya çıkan gücün
üstündeki standart bir KGK ürününü seçebilirsiniz. Belirlediğiniz gücün %20
üstünde bir güce sahip KGK’nın seçilmesi yaygın bir pratiktir. İhtiyacın üstünde
seçilecek KGK’da güç elemanları daha az akım ve gerilim streslerine maruz kalır
ve kullanım ömrü uzar.
2- Faz sayısına göre KGK seçimi :
Genellikle KGK’nın faz sayısı çıkış fazları için verilmektedir. Ev ve küçük ofis
uygulamaları için bir fazlı KGK kullanımı yeterlidir. Üç fazlı KGK’ların
çıkışına bağlanacak bir fazlı yüklerin dengeli şekilde dağıtılması kadar üç
fazlı elektrik dağıtım sisteminden beslenen bir fazlı KGK’ların da dengeli
dağıtılması esastır. Faz iletkenlerinden çok farklı akımlar çekecek şekilde
dengesiz dağıtılmış KGK’lar/kritik yükler nötr hattından akacak akımları
arttırır. Aşırı nötr akımları, güç kayıplarının artmasına, monitör ekranlarında
dalgalanmalara, hatta bazı durumlarda veri kayıplarına bile neden olur ve ek
tedbirlerin alınmasını zorunlu kılar. Bir fazlı elektrik sisteminden beslenen
bir fazlı KGK kullanımında bu tip olumsuzluklar söz konusu değildir.
Sonuç olarak sadece evde kullanılacak KGK’ların bir fazlı; üç fazlı elektrik
tesisatının kurulu olduğu yerlerde ise, kullanıcının tercihine bağlı olarak, bir
veya üç fazlı KGK kullanılması gerekir. Üç fazlı sistemlerde faz ve nötr
iletkenlerinin uygun boyutlandırılması ve yük dağılımının doğru yapılması,
ileride karşılaşılabilecek olası sorunları en aza indirecektir.
3- Akü süresine göre KGK seçimi :
Kesintisiz Güç Kaynağı ’nın temel kullanım amacı, elektrik kesintisi durumunda kritik yükleri,
çekilen yük akımına bağlı olarak akü kapasitesinin belirlediği bir süre boyunca
beslemeye devam etmektir. Aküler en az KGK’nın kendisi kadar önemli sistem
bileşenleridir ve seçimleri, bakımları ayrı bir önem gerektirir. Aküden beslenme
süresi, kullanılan akü kapasitesi ile orantılıdır, diğer bir deyişle uzun süren
elektrik kesintileri için düşünülecek akülerin kapasitesi yüksek olmak
zorundadır. Bu durum ise büyük güce sahip bir KGK kullanmanızı gerektirir.
Bununla beraber düşük çıkış gücüne sahip ancak yüksek aküden çalışma süresi
sunan standart dışı KGK’lar mevcuttur. Genellikle fiyatları yüksek olan bu
modellerde şarj devrelerinin akım değerleri yüksektir veya ek şarj devreleri
kullanılmaktadır.
Sadece bir PC’ye yönelik standart KGK’da yaygın olarak 12V/7Ah’ lik aküler
kullanılır ve aküden besleme süresi 7-10 dakika arasında değişmektedir.
KGK’da akü ile ilgili sorunlar yaşamamak için akü bağlantılarının sağlam, akü
şarj geriliminin doğru ve akü ortam sıcaklığını uygun değerde olmalıdır. Uzun
süre kullanılmayan KGK’ların aküsü kendi iç direnci üzerinden boşalır ve akünün
durumuna, markasına/modeline ve kullanım süresine bağlı olarak yeniden şarj
olmayabilir. Bu nedenle kullanılmayan zamanlarda bile KGK’nın çalışır durumda
bırakılmalıdır.
Kesintisiz Güç Kaynağı Güç Tesbiti
|
